.jpg)
Steeds meer apps, websites en besturingssystemen bieden de optie voor dark mode: donkere achtergronden, lichte tekst en comfortabele visuals voor de ogen. Maar hoe zit het met toegankelijkheid? Is dark mode echt een boost voor gebruikersvriendelijkheid, of zitten er haken en ogen aan? Tijd om te onderzoeken!
Voordelen van dark mode
Minder oogbelasting
Donkere schermen geven minder lichtintensiteit, ideaal bij weinig omgevingslicht. Gebruikers met lichtgevoeligheid kunnen dit prettig vinden.
Betere focus
Met minder afleidende witte vlakken krijgt de content meer aandacht, wat de leeservaring verbetert.
Energiebesparing
OLED- en AMOLED-schermen verbruiken minder stroom bij donkere pixels, wat de batterijduur verlengt.
Nadelen van dark mode
Contrastproblemen
Voor mensen met astigmatisme of leesproblemen kan witte tekst op een zwarte achtergrond juist stress oproepen. Wazig zicht of koffievlekken (‘halovers’) zijn geen uitzondering.
Moeilijkere kleurwaarneming
Kleuren met contrastverschillen kunnen minder goed zichtbaar zijn in dark mode, vooral bij lage helderheid - een mogelijk obstakel voor gebruikers met beperkte kleurwaarneming.
Inconsistente styling
Als ontwikkelaars dark mode halfslachtig implementeren (bijv. met onduidelijke knoppen of vage iconen), kan de interface chaotisch en verwarrend worden.
Voor wie is dark mode geschikt?
Dark mode is vooral geschikt voor mensen die hun scherm gebruiken in donkere omgevingen, zoals ’s avonds of in ruimtes met weinig licht. Ook mensen met een milde gevoeligheid voor fel licht ervaren vaak meer comfort in een donkere interface. Daarnaast zijn er gebruikers die zich prettiger kunnen concentreren met minder visuele prikkels. Voor hen helpt dark mode om rustiger en efficiënter te werken. Tegelijkertijd geldt: wat prettig is voor de één, is niet automatisch beter voor de ander. Voor sommige doelgroepen - zoals mensen met bepaalde visuele beperkingen - blijft een lichte modus duidelijker en makkelijker leesbaar.
Best practices voor designers en ontwikkelaars
Dark mode mag dan hip zijn, de basisprincipes blijven die van toegankelijk UX/UI-design: functioneel, duidelijk en voor iedereen bruikbaar. De kleurcontrasten moeten voldoen aan de WCAG-richtlijnen (minimaal 4,5:1 voor reguliere tekst), en elementen als knoppen, iconen en links moeten duidelijk zichtbaar blijven. Gebruik liever geen puur zwart of wit, maar werk met zachte grijstinten om het visueel rustiger te houden. Het is belangrijk om gebruikers de mogelijkheid te geven om zelf te kiezen tussen light en dark mode, zonder dat de navigatie verandert of elementen plots verdwijnen. En bovenal: test met echte gebruikers. Alleen zo weet je of je ontwerp in de praktijk werkt voor een diverse groep mensen.
Conclusie
Dark mode kan een waardevolle toevoeging zijn aan de digitale toegankelijkheid, mits het zorgvuldig en consistent wordt ontworpen. Het is geen universele oplossing, maar wél een krachtige optie in het arsenaal voor inclusieve interfaces. Ga je ermee aan de slag? Test grondig, check met je gebruikers, en behandel donkere modus als volwaardig alternatief - niet als een designtrend. Alleen dan haal je er écht alle voordelen uit.