Digitale toegankelijkheid in de zorg: essentieel voor patiënt én zorgverlener

Beleid
25 Aug 2025

De zorg digitaliseert in hoog tempo. Patiëntenportalen, apps, online afspraken en digitale dossiers zijn inmiddels standaard. Maar hoe toegankelijk zijn al deze systemen eigenlijk voor iedereen die ze moet gebruiken? Toegankelijkheid in de zorg is geen luxe; het is een randvoorwaarde voor gelijkwaardige toegang tot medische informatie en diensten.

Waarom toegankelijkheid in de zorg cruciaal is

Zorggebruikers zijn vaak kwetsbare groepen. Denk aan ouderen die moeite hebben met kleine lettertypes of ingewikkelde menu’s, patiënten met een visuele beperking die afhankelijk zijn van schermlezers, of mensen die tijdelijk cognitief minder belastbaar zijn door ziekte of medicatie. Wanneer digitale systemen voor hen niet bruikbaar zijn, kan dat leiden tot misverstanden, gemiste afspraken of zelfs medische risico’s. Toegankelijkheid is daarmee niet alleen een kwestie van gebruiksgemak, maar van veilige en betrouwbare zorg.

Wettelijke kaders en verplichtingen

Met de European Accessibility Act (EAA) en bestaande WCAG-richtlijnen is digitale toegankelijkheid geen vrijblijvende keuze meer. Voor zorginstellingen betekent dit dat hun websites, patiëntenportalen, apps en digitale communicatiemiddelen moeten voldoen aan internationale standaarden. Het gaat daarbij niet enkel om juridische naleving: het biedt ook een kans om processen te verbeteren en de drempel naar zorg te verlagen. Organisaties die nu investeren, voorkomen niet alleen risico’s op sancties, maar lopen ook voorop in patiëntgericht werken.

Voorbeelden uit de praktijk

De gevolgen van ontoegankelijke systemen zijn concreet:

  • Een patiëntenportaal zonder goed kleurcontrast maakt het voor slechtzienden vrijwel onmogelijk om afspraken te beheren.
  • Videoconsults zonder ondertiteling sluiten doven en slechthorenden uit van directe communicatie met hun arts.
  • Complexe inlogprocedures, zoals verplichte tweestapsauthenticatie zonder alternatief, kunnen voor ouderen een grote barrière vormen.

Deze voorbeelden laten zien dat kleine ontwerpkeuzes grote gevolgen kunnen hebben. Met relatief eenvoudige aanpassingen, zoals beter kleurgebruik, ondertiteling of meer intuïtieve navigatie, kan veel worden opgelost.

De meerwaarde van inclusieve zorg

Digitale toegankelijkheid in de zorg draait niet alleen om voldoen aan de regels, maar ook om de kwaliteit van de relatie tussen patiënt en zorgverlener. Toegankelijke systemen zorgen ervoor dat patiënten zelfstandig hun medische gegevens kunnen inzien, afspraken kunnen plannen of vragen kunnen stellen. Dit geeft hen meer regie en vertrouwen. Voor zorgverleners betekent dit minder administratieve druk, minder telefoontjes en efficiëntere communicatie. Uiteindelijk profiteren beide partijen: de zorg wordt mensgerichter én efficiënter.

Conclusie

Digitale toegankelijkheid in de zorg is cruciaal. Door te investeren in toegankelijke systemen bouwen zorginstellingen niet alleen aan inclusie, maar ook aan betrouwbaarheid, efficiëntie en vertrouwen. De zorg wordt pas echt digitaal toekomstbestendig als iedereen kan meedoen - van jong tot oud, en van patiënt tot zorgverlener.

Tags
Digitale toegankelijkheid
Inclusie
Auteur
Allon Dery
Specialist communicatie en impact
Strategisch denker, detail cruncher, fan van goed eten én scherpe content