Een goed ontwerp is pas echt goed als iedereen het kan gebruiken. Toegankelijk design en UX (User Experience) lijken soms twee aparte werelden, de één draait om regels en richtlijnen, de ander om beleving en gevoel. In werkelijkheid versterken ze elkaar juist. Een toegankelijke interface maakt websites niet alleen bruikbaarder voor alle gebruikers, maar ook prettiger.
UX en toegankelijkheid hebben hetzelfde doel
UX-design draait om gebruiksgemak, intuïtie en plezier in interactie. Toegankelijkheid (volgens WCAG-richtlijnen) richt zich op het wegnemen van drempels, zodat niemand wordt buitengesloten. Beide streven naar hetzelfde: een digitale ervaring die logisch, duidelijk en prettig werkt. Of iemand nu met een schermlezer navigeert, weinig tijd heeft, of op een smartphone met slecht licht zit; toegankelijk ontwerp zorgt dat de ervaring overeind blijft.
Goede UX begint met begrijpelijke structuur
Een overzichtelijke structuur is de basis van zowel UX als toegankelijkheid. Duidelijke hiërarchie, consistente navigatie en herkenbare patronen helpen iedereen sneller vinden wat hij zoekt. Voor schermlezers en toetsenbordgebruikers zijn koppenstructuren, landingspunten en focusvolgorde cruciaal. Dit is ook iets wat we bij een WCAG-EM onderzoek gebruiken: door te toetsen hoe content technisch en visueel toegankelijk is, ontdekken we waar kleine aanpassingen een groot verschil maken.
Contrasten, kleuren en leesbaarheid
Kleurgebruik en contrast bepalen niet alleen de uitstraling van een site, maar ook of tekst leesbaar is voor iedereen. WCAG stelt minimale contrastwaarden voor tekst en elementen, maar een UX-designer denkt verder: hoe voelt het aan? Is de interface rustgevend, energiek of vermoeiend voor de ogen? Toegankelijk design betekent balans vinden tussen esthetiek en bruikbaarheid.
Micro-interacties en feedback
Kleine details maken een groot verschil. Denk aan foutmeldingen die duidelijk beschrijven wat er misgaat, knoppen die ook via toetsenbord of spraak te bedienen zijn, of animaties die niet overprikkelen. Deze micro-interacties zijn typisch UX, maar hun toegankelijkheid bepaalt of álle gebruikers de boodschap begrijpen en kunnen reageren.
Testen met echte gebruikers
De beste manier om te ontdekken hoe UX en toegankelijkheid samenkomen, is testen. Niet alleen met standaardtests of tools, maar met échte gebruikers: mensen met uiteenlopende achtergronden, leeftijden en vaardigheden. Hun feedback laat zien waar ontwerp en beleving nog niet samenkomen en waar kleine aanpassingen grote winst opleveren. Vaak gebeurt dit in een toegankelijkheidsonderzoek, waarin we gebruikers betrekken bij concrete verbeteringen en zo écht leren wat werkt.
Een sterke samenwerking tussen ontwerp en techniek
Toegankelijk design ontstaat niet vanzelf. Het vraagt samenwerking tussen UX-designers, developers en contentteams. Als toegankelijkheid vanaf het begin wordt meegenomen, hoeft er later minder te worden ‘gerepareerd’. Dat begint vaak met bewustwording en digitale inclusie binnen teams: iedereen draagt bij aan een gebruiksvriendelijke, toegankelijke ervaring.
Toegankelijkheid als standaard voor goed design
Een toegankelijke digitale ervaring is niet alleen een kwestie van voldoen aan WCAG. Het is een bewijs van goed UX-denken: ontwerpen met empathie, vanuit de gebruiker. Toegankelijk design vergroot het bereik, verhoogt de klanttevredenheid en weerspiegelt maatschappelijke verantwoordelijkheid. Uiteindelijk wint iedereen erbij, gebruiker én organisatie.